
Mies
Laatst was ik in Het Dorp. De hoofdletters zijn geen zetfout, ze staan er bewust. Niet omdat ik sinds het planten van iepen in de winkelstraat, het centrum van Ede hoogacht. Nee, dat groen fleurt het moeizaam kloppend hart weliswaar best leuk op, maar een onbedwingbare koopdrang krijg ik er niet van.
Die hoofdletters staan er omdat ik in Het Dorp was. Het Dorp ligt bij Arnhem en was de eerste woongemeenschap in Nederland voor mensen met een lichamelijk beperking. In de ruimte waar ik mijn afspraak had hing een foto van Mies Bouwman.
Het Dorp en Mies zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Er is geen Nederlander, in ieder geval geen Nederlander van mijn generatie, die Mies niet kent.
Mies presenteerde in 1962 een radio en tv-actie om geld in te zamelen voor realisatie van Het Dorp. Het was de eerste grote inzamelingsactie van Nederland. Het duurde 23 uur en Mies schreef er geschiedenis mee. Ze werd erdoor de koningin van de vaderlandse tv. Wat mij betreft is ze dat nog steeds, maar ik ben zeker niet representatief, want grote bedragen reken ik ook nog steeds naar guldens om en voor mij is het huidige staatshoofd nog altijd de rebelse kleinzoon van “mijn” Koningin.
Mies haalde met haar actie uiteindelijk, afhankelijk van welke bron je raadpleegt, rond de 22 miljoen gulden op. Omgerekend blijf je dan op 9.9 miljoen euro steken. Voor dat bedrag bouwde je toen een heel dorp, tegenwoordig koop je er niet eens een behoorlijke voetballer voor.
Toen ik die foto bekeek was ik weer even kind. Ik zat fris gewassen en in pyjama, met ranja en een schaaltje chips vechtend tegen de slaap te wachten op de lopende band, want ééns per maand mocht ik zaterdagavond opblijven. Dan was één van de acht op tv. Het was de spelshow waar iedereen voor thuisbleef.
De heldere stem van Mies schaterde dan door de mono luidspreker van de zwart-wit-tv met drukknoppen. En als uiteindelijk het “licht uit, spot aan” klonk wist ik dat het bijna bedtijd was. Het was eenvoud van een andere tijd.
Jaren later, toen ik in Rhenen met mensen met een verstandelijke beperking werkte en we met de onvermijdelijke truckerdag door Elst (Utr.) reden – Elst was de plaats waar ze na haar omroepdagen tot aan haar overlijden woonde – stond Mies steevast langs de route. Het maakte haar niet uit wat voor weer het was en hoe lang de stoet erover deed, ze bleef staan tot de laatste truck voorbij was. Ze zwaaide iedere bewoner toe alsof ze speciaal voor die persoon langs de route stond, het was één van de dingen die bewoners bij terugkomst steeds weer vertelden, ze hadden Mies gezien.
Mies is niet meer, en ik hoorde tijdens mijn afspraak dat ook Het Dorp zoals zij dat “bouwde” niet meer van deze tijd is. Het gaat tegen de vlakte.
En zo gaat dat, alles voorbij. De tijd raast voort. Gebouwen verrijzen en worden afgebroken. U en ik werden geboren en zullen sterven. Zelfs de net aangeplante iepen zullen ooit tot het verleden behoren.
De wereld verandert, en dat is goed, we kunnen niet blijven hangen in zaken die niet langer nuttig zijn. Maar soms gaat me dat allemaal iets te snel. Dan verlang ik even terug naar een tijd waarin het leek of niets voorbij zou gaan.
Deze column verscheen op woensdag 17 juli 2019 in de online en huis aan huis krant De Edese Post.
De wereld verandert, en dat is goed, we kunnen niet in het verleden blijven hangen. Maar soms verlang ik terug naar een tijd waarin het leek of niets voorbij zou gaan.
Foto © Eric Koch / Anefo, Nationaal Archief
Nostalgie
Wat was het een mooie tijd “vroeger” hoor je vooral van “ouderen”.
En eerlijk is eerlijk het was ook mooi en vooral simpel toen we jong waren.
Maar ook de jongeren van nu zullen later misschien hetzelfde zeggen van deze tijd.
The circle of life.
Het roept wel herinneringen op “Het Dorp”.
Laten we nu en in de toekomst aandacht en zorg blijven houden voor mensen met een beperking.
En dan niet afzonderen in “Een Dorp”, maar samenleven in een gemeenschap die respectvol en tolerant is naar elkaar.
Reactie van Paul Schrijft
Zo is het. Dank je wel voor je reactie Lucie. Groeten, Paul.
beetje weemoed
Heerlijk om te lezen Paul, heel herkenbaar en het is inderdaad goed dat dingen die lang geleden kwamen ook weer plaats maken voor vernieuwing maar daar word ik ook een beetje weemoedig van.
Reactie van Paul Schrijft
Dank je wel voor je reactie Caroline. Hartelijke groeten, Paul.
Zo gaat het
Zo herkenbaar en weer leuk om te lezen.
Reactie van Paul Schrijft
Dank je wel voor je reactie Sylvia, hartelijke groeten, Paul.
Nostalgie
Mooi, zoals je me met jouw verhaal weer hebt teruggevoerd naar (te snel) vervlogen tijden. Ooit nog eens heel kort vrijwilligerswerk gedaan op Het Dorp (koffie- en thee schenken). Destijds was Het Dorp een ideaalbeeld, maar of de bewoners het echt prettig vonden om buiten de stad op zo’n specifieke locatie geplaatst te worden….? Het bleek nogal stigmatiserend te zijn, maar dat zal ook ieder individu anders beleefd hebben.
Reactie van Paul Schrijft
Dank je wel voor je herinnering en beschouwing Terry. Hartelijke groeten, Paul.
Mies
Ook ik weet nog goed dat we zaten te kijken, wat een geweldige vrouw was ze toch om zo voor de gehandicapten op te komen helaas word er door sommige mensen nog steeds naar gekeken of ze er niet bij horen. Raar het zijn ook mensen en zijn nog aardig ook, respect dus ook voor hen.
Goed verhaal.
Reactie van Paul Schrijft
Dank je wel Toos. Hartelijke groeten, Paul.
Geef een beoordeling voor dit verhaal 🧡 als je dit ook voor mij deelt op sociale media!